Message #359

[Mod_1]

Ermeniler, topçu subaylarının gitmelerinden çok korkuyorlardı. 7
nci Kafkas Dağ Topçu Taburu Komutan vekili Yüzbaşı Plat bana şöyle
bir olay anlatmıştı: 7 Şubatta Dağ Topçusunun Erzurum’dan
Sarıkamış’a sevk edilmesi planlanmış. Ermeni yöneticiler bunu
öğrenince 5 Şubatta panik içerisinde Dağ Topçu Taburu İkmal
Komutanını yakalayıp tutuklamışlar. Ordu Komutanının emri üzerine
bu subay serbest bırakılmış. Bundan sonra onu, eğer Dağ Topçusu
Erzurum’dan gitmeye kalkacak olursa, bütün Erzurum’u kana
bulayacakları tehdidinde bulunarak, üç kez daha yakalamışlar. Kana
bulamaktan kastedilen tabii ki Rus subaylarıydı. Hapsedilenler, her
seferinde Rus karargâh subaylarının emriyle serbest bırakılıyorlardı.
Ordu Komutanı da Dağ Topçusunun gönderilmesini iptal etti.
Bu olay daha sonra beni, 7 nci Kafkas Dağ Topçu Tabur
Komutan vekili ile bir anlaşma yapmaya zorlamıştı.
Ordu Komutanının emriyle Erzurum’dan ayrılmamız hâlinde
bizim Rus Topçu subaylarına fiziki kuvvet uygulanma ihtimalini
düşünerek, Ermeniler bize veya bizim subaylarımıza, Ermeni
çıkarlarına hizmet etmeye zorlamak için ellerini kaldırırlarsa, karşılıklı
olarak birbirimize yardımcı olacağımız hususunda anlaştık. Tabii ki bu
anlaşma gizliydi. Maddi güç olarak elimizde toplar, makineli tüfekler
ve Rus subayları vardı.
O sıralarda, benim tavsiyem üzerine, Topçu Tabur Komutan
vekili, kendi subaylarını, kendisinin ve bizim dairelerimizin yakınında
grup hâlinde toplamıştı. Bizzat ben de Alayın teşkil edildiği ilk günden
itibaren, Alaydaki herkesi, Rus birliklerinin Erzurum’a girdiği günden
itibaren şehrin Müslüman mahallesinde bulunan Topçu Komutanlığı
yakınlarında toplamıştım.
Antranik’in Erzurum’a gelmesiyle birlikte, Albay Morel’in
karargâhında, şehrin sakinlerinin ayaklanacağına dair korku hayli
güçlenmişti. Bu korku, her geçen gün daha da çok artıyordu.
Antranik’in gelişinden üç gün kadar sonra Albay Morel’den,
varsayılan isyanın liderlerinin tutuklanması sırasında gerçekten bir
isyan patlak verecek olursa, Mecidiye15 Tabyasından şehrin Müslüman
mahallesine topçu ateşi açmaları için tecrübeli subaylar
görevlendirmemi isteyen bir emir aldım. Hepimize de şehrin
Müslüman mahallesinden Ermeni mahallesine taşınmamız emredildi.